Skipulags- og umhverfisnefnd Fjallabyggðar

Athugasemdir við tillögu að Aðalskipulagi Fjallabyggðar 2008-2028

Ég undirrituð geri athugasemdir við eftirfarandi atriði:

Á blaðsíðu 20 er einkennilegt orðalag: gróðurfar einkennist af snjóþunga og fjölbreyttum og sjaldgæfum tegundum.

Í kaflanum Vötn, ár og sjór á sömu blaðsíðu er talað um Héðinsfjarðarvatn og Ólafsfjarðarvatn, þarna ætti einnig að vera fjallað um Leirurnar, sem eru flæðisandar við innanverðan Siglufjörð.  Leirurnar koma upp úr sjó á útfalli en fara á kaf á aðfalli svo þar verður 1-1.5 m dýpi.  Slíkar leirur eru víða um land, þó fremur fáar norðanlands, en benda má á leirur við innanverðan Eyjafjörð.

Á leirum er vanalega mikið og fjölbreytilegt lífríki.  Sérstaklega er þar auðugt smáverulíf hverskonar, t.d. krabbadýr, sandormar og annað sem ekki er sýnilegt mannlegu auga.   Þangað sækja fæðu sína fjöldin allur af fuglum yfir sumartímann og á snjóþungum vorum.  Þá eru stað- og farfuglar mest áberandi en einnig eru oft sjáanlegir svokallaðir fargestir, fuglar sem eiga hér viðdvöl á leið til annarra landa.   Er þarna einstakt fuglalíf bæði er varðar fjölbreytni og fjölda.

Áhugi fólks á fuglalífinu hefur aukist mjög og vilji manna til að hlífa Leirunum við frekari uppfyllingu og eyðileggingu leiddi svo af sér samþykkt þess efnis á hátíðarfundi bæjarstjórnar Siglufjarðar 20. maí 1998.  Í tengslum við þá friðun er nauðsynlegt að líta á Langeyrina og mýrarnar þar suður af sem eina heild.  Með öðrum orðum, menn umgangist Leirurnar, Langeyri, mýrarnar og gömlu túnin neðan Steinaflata sem eina votlendisheild og sem einstaklega auðugt lífríki.

Á blaðsíðu 22 þar sem fjallað er um gróðurfar þyrfti að minnast á votlendi í Siglufirði en þar eru mýrar þar sem vaxa ýmsar tegundir auk þess sem mýraranar eru mikilvægar fyrir ýmsar fuglategundir, endur og vaðfugla.

Á bls. 29 þar sem fjallað er um verndarsvæði fugla eru 65 tegundir taldar verpa þar og dvelja mislengi.  Réttara væri að segja að nálægt 35 tegundir verpi þar og að auki dvelja þar 30 tegundir mislengi sem flækingar eða fargestir.

Í kaflanaum Menning og ferðamál er fjallað um Síldarminjasafnið og þar er alvarleg villa.  Þar þarf að setja punkt eftir orðið landsins (stroka út og í Evrópu allri).

Þar sem fjallað er um Þjóðlagasetrið ætti að stroka út þar sem fyrirhugað er að verði.

Það mætti fara betur yfir stafsetningu og orðalag tillögunnar.

Siglufirði 4. ágúst 2010

Guðný Róbertsdóttir

Svar:

Skipulagsnefnd Fjallabyggðar þakkar ábendinguna og mun endurbæta efni greinargerðar skv. gefnum upplýsingum.

Héðinsfjarðarvatn og Ólafsfjarðarvatn eru stærstu vötnin í sveitarfélaginu. Bæði þessi vötn eru sérstök og með verndargildi vegna náttúrufegurðar, vistsamsetningar og landslagsheilda. Leirur eru inn af Siglufirði sem skapa vistkerfi fyrir fjölbreytt smáverulíf ásamt Langeyri og aðliggjandi mýrum.

Héðinsfjarðarvatn liggur nyrst í dalbotninum og skilur Víkursandur vatnið frá sjónum. Vatnið er 2,3 km að lengd og um 800 metra breitt. Mikið er af bleikju í Héðinsfjarðarvatni og virðist hún skiptast upp í nokkur afbrigði. Þrjú afbrigði eru í vatninu, hugsanlega fjögur. Vatnið er að mörgu leiti sérstætt á landsvísu og talið geta staðið undir talsverðri veiðisókn.

Lífríki Ólafsfjarðarvatns er mjög fjölskrúðugt og einstakt hvað varðar vistsamsetningu. Það er lagskipt með fersku og söltu vatni og sums staðar eru hlý vatnslög, það er á náttúruminjaskrá vegna þessara eiginleika. Vatnið er um 2,5 ferkílómetrar að stærð; um 3 km á lengd og um 1 km á breidd þar sem það er breiðast. Allbreitt rif skilur vatnið frá sjónum og rennur ós úr því til sjávar. Ólafsfjarðarkaupstaður stendur að hluta til á þessu rifi. Í vatninu er mikið af bleikju og benda rannsóknir til þess að þar séu bleikjur með þrennskonar lífsferla. Að jafnaði er mikil bleikjuveiði í vatninu og vatnasviði þess. Vegna eiginleika vatnsins veiðast margar aðrar fiskitegundir, sjávar- og vatnategundir, jafnt sumar sem vetur. Helstu ár sveitafélagsins eru Fjarðará í Siglufirði, Fjarðará í Ólafsfirði og Héðinsfjarðará. (Bjarni_Jónsson, 2001)

Leirurnar innst í Siglufirði eru flæðisandar sem koma upp úr sjó á útfalli og fara á kaf á aðfalli, um 1-1,5 m dýpi. Þar er mikið og fjölbreytt lífríki, sér í lagi smáverulíf hverskonar s.s. krabbadýr og sandormar. Yfir sumartímann og á snjóþungum vorum sækir fjöldi fugla fæðu sína í leirurnar og er því mikið og fjölbreytt fuglalíf þar að finna. Mest eru áberandi stað- og farfuglar en einnig sjást þar fargestir á leið sinni til annarra landa.

Athugasemdir við sjóvarnir og efnistöku á Siglunesi.

Efni:  Athugasemdir við tillögu að aðalskipulagi Fjallabyggðar 2008-2028.

Undirrituð hefur eftirfarandi athugasemdir varðandi byggingu sjóvarnargarða á Siglunesi við Siglufjörð.

Teikn á lofti ehf. vann greinargerð og umhverfisskýrslu fyrir hönd Fjallabyggðar og Siglingastofnunar, framkvæmdaaðila sjóvarnagarða á Siglunesi og eru neðangreindar tilvísanir í þá greinargerð.

Á bls. 3 kemur fram að tilgangur framkvæmdarinnar sé að varna tjóni á fiskverkunarhúsi og frístundarhúsi sem standa á vestaverðu Siglunesi.

Á bls. 4 kemur fram að landbrot sé mikið á Siglunesi sem sé öldubrjótur frá náttúrunnar hendi og skýli Siglufjarðahöfn fyrir úthafsöldu.  Landbrotið á Siglunesi valdi breytingum á sjólagi sem hafi í för með sér verri hafnarskilyrði á Siglufirði.

Væri því ekki nær að hefja framkvæmdir við þá sjóvarnargarða en að verja fiskverkunarhús sem að engin fiskverkun hefur átt sér stað í til fjölda ára og frístundarhús?

Þess má geta að fyrrnefnt fiskverkunarhús stendur á landi sem ætlað er til sameiginlegra nota fyrri bryggju og tilheyrir sameign allra (sjá í meðfylgjandi skjali um skipti á landi Sigluness lið C. 6 bls. 6)¹

Framkvæmdir við byggingu umrædds fiskverkunarhúss reyndu landeigendur að stöðva 1978 ( sjá meðfylgjandi bréf til Byggingarfulltrúa Siglufjarðar, Hauks Helgasonar frá Þórði Sigurðssyni)²

Á bls.7 er fjallað um fornminjar, að á Siglunesi sé fjöldi rústahóla sem hverfa muni í sjó innan fárra ára eða áratuga verði ekkert að gert.  Væri ekki nær að verja þær?

Á bls. 12 um áætlun um efnitöku að leitað hefi verið af líklegum stöðum til að vinna grjót í grjótvarnir í nágrenni við áætlaða framkvæmd.  Samt sem áður segir líka að engar klappir séu þekktar sem gefi möguleika á að sprengja og vinna nothæft stórgrýti í sjóvörn.  Besti kosturinn sé talinn að "finna nothæft grjót" í framhlaupi úr Nesnúpnum sem sé upp undir Siglunesvita.

 Leitið og þér munið finna stendur ritað, en ég spyr:  Hvar á að finna þetta grjót?  Hvernig á sú framkvæmd að fara fram?

Á að reyna að finna nothæft efni sem er á bilinu 1.200-1.600m³ í námusvæði sem að mestu leiti er möl en ekki grjót?

___________________

¹Skipti á landi Sigluness

²Bréf til Byggingarfulltrúa Siglufjarðar, Hauks Helgasonar frá Þórði Sigurðssyni

Á bls. 11 í framkvæmdalýsingu kemur fram að flytja eigi vinnuvélar á staðinn á sjó með pramma frá Siglufirði.  Þær eigi svo að keyra eftir vegslóðanum sem fyrir er á Siglunesi á meðan frost sé í jörðu.  Vegslóða sem að varla þolir að keyrt sé eftir honum á gamalli dráttarvél sem er ca. 500 kg.  Hvenær er nægjanlegt frost í jörðu svo að vegaslóðinn þoli þungar vinnuvélar?  Hver á að meta það?  Þessi vegaslóði liggur í mýrlendi og þolir ekki þau farartæki sem að sumir hafa ætlað honum en þá flattist hann bara út, þrátt fyrir að það hafi ekki verið neinir þunga flutningar.

Ég tel reyndar að auðveldara sé að flytja grjót úr námu á Siglufirði sem merkt er E1 á korti í þessa framkvæmd, ef að verður.  Nota mætti líka grjót úr Héðinsfjarðargöngum.  Hlýtur að vera einfaldari framkvæmd en að fara að "finna nothæft grjót" sem ekki er til á Siglunesi og hefði í för með sér ófyrirsjáanlegar afleiðingar á viðkvæmri náttúrunni þar. Hlýtur að vera hægt að flytja grjót með pramma frá Siglufirði ef að það er hægt að flytja vinnuvélar þangað.

Að teknu tilliti til framangreinds óska ég eftir að þessi framkvæmd verði endurskoðuð og grjótnáma á Siglunesi verði felld úr aðalskipulagi Fjallabyggðar 2008-2028 svo og afnot af vegi sem ekki þolir þungar vélar og er í sameign allra landeigenda.

Að lokum vil ég svo ávíta Fjallabyggð og Siglingamálastofnun fyrir að hafa ekki haft nein samráð við landeigendur Sigluness 4, 5 og 6 varðandi fyrirhugaðar framkvæmdir³.

Þessir landeigendur eiga tæplega 50% af landareign Siglunes.

Virðingarfyllst

Margrét St. Þórðardóttir

Meðfylgjandi: Gögn sem vitnað er í eru merkt 1, 2 og 3 í þessu bréfi

_______________

³Afsal fyrir eignarhluta Sigluness 4, 5 og 6

Athugasemdir eigenda Siglunes 4, 5 og 6 við tillögu að aðalskipulagi Fjallabyggðar 2008-2028.

Þann 23. júní sl. voru tillögur að aðalskipulagi Fjallabyggðar 2008-2028 birtar á heimasíðu sveitafélagsins og hagsmunaðilum var boðið að koma að athugsemdum.

Í umræddum tillögum er gert ráð fyrir grjótnámu við vitann á Siglunesi og er hún merkt E5 á korti.  Fyrirhugað er að nota efni úr námunni í sjóvarnargarða.  Eftirfarandi athugsemdir landeigenda að Siglunesi 4, 5 og 6 lúta að fyrirhugaðri grjótnámu við vitann.  Athugasemdirnar lúta annars vega að formhlið ákvörðunar um að opna þar grjótnámu og hins vegar að efnishlið málsins.

Hvað varðar formhlið ákvörðunar um að opna grjótnámu til efnistöku í sjóvarnargarða þá virðist hugmyndin að slíku hafa kviknað með skoðunarferð þáverandi tæknifulltrúa Fjallabyggðar með eiganda fiskverkunarhúss sem til stendur að verja, út á Siglunes.  Í kjölfar þeirrar skoðunarferðar ritar tæknifulltrúi bæjarins Siglingastofnun bréf, dags. 31. Mars 2006, þar sem óskað er eftir framlagi til sjóvarna við fiskverkun Stefáns Einarssonar, þ.e. umsókn um framlag á samgönguáætlun 2007-2010.  Þrátt fyrir ítarlega leit hjá Fjallabyggð hafa ekki fundist nein gögn frá þessum tíma um að beiðni starfsmanns sveitarfélagsins til Siglingastofnunar hafi verið rædd formlega hjá nefndum bæjarins eða bæjarstjórn.  Málinu virðist síðan framhaldið eftir bréf frá "landeigendum að Siglunesi" dags. 3. nóvember 2009, barst bæjaryfirvöldum þar sem óskað er eftir að opnuð yrði náma.  Athygli vekur að undir það bréf rita aðeins bræðurnir Hjalti og Stefán Einarssynir ásamt syni Hjalta.  Þeir eru m.a. eigendur að fiskverkunarhúsinu sem verja skal með grjóti úr grjótnámunni.  Rétt er í þessu sambandi að benda á að umrætt fiskverkunarhús stendur í óskiptu landi en að því landi eru einnig undirrituð eigendur.

Athygli vekur að í bréfi annarra landeigenda, þ.e. Önnu Marie og Björns Jónsbarna, sem eru eigendur hins hússins sem verja skal með grjóti úr grjótnámunni, er ekki minnst einu orði á grjótnámu.  Þau óska aðeins eftir að hús þeirra sé varið fyrri ágangi sjávar.  Í kjölfar bréfs Stefáns og Hjalta Einarssona og sonar Hjalta má sjá að í samskiptum bæjaryfirvalda við bæði samgönguráðuneytið og Siglingastofnun er gengið út frá því að við sjóvarnir á Siglunesi verði notað grjót úr fyrirhugaðri grjótnámu og að það sé í fullu samráði við landeigendur.

Í lögum um sjóvarnir nr. 28/1997 er kveðið á um að við gerð áætlana um sjóvarnir skuli Siglingastofnun hafa samvinnu og samráð við hlutaðeigandi sveitarstjórn, landeigendur og aðra aðila sem að málinu komi, sbr. 2. mgr. 3. gr.  Einnig er kveðið á um að landeigendur og sveitarfélög, sem hag hafi af varnargerðum á landi sínu, greiði minnst 1/8 hluta og skiptist kostnaður á milli landeigenda að tiltölu við stærð þess lands og strandlengju sem verja á .  Siglingastofnun skal gera tillögu um skiptingu kostnaðar og leggja fram til afgreiðslu hlutaðeigandi sveitarstjórna.  Verði ekki samkomulag um skiptingu kostnaðar skeri hafnarráð úr.  Ekki er heimilt að hefja framkvæmdir fyrr en þessi skipting liggur fyrri, sbr. 2. mgr. 7. gr.

Í máli þessu hefur ekkert samráð verið haft við landeigendur að Siglunesi 4, 5 og 6 en þeir eru eigendur að stærstum hluta lands á Siglunesi.  Þar af leiðandi er ljóst að skýlaust lagaákvæði þar að lútandi hefur verið brotið.  Þar sem fiskverkunarhús það sem verja skal stendur í óskiptu landi er ljóst að kostnaður af fyrirhugaðri framkvæmd fellur einnig að miklu